Xanthos Antik Kenti Kaş
Kinik Köyü'nde yer alir. Sehir Xanthos nehri (bugün Esen Çayi)
kenarindaki ovaya hakim iki tepe üzerinde kurulmustur. Ilki Esen
Çayi'nin kenarindan sarpça bir kayalik seklinde yükselen surla
çevrili Likya akropolü; ikincisi ise kuzeydeki daha yüksek ve
genis olan Roma akropolüdür.
Xanthos kenti, birçok önemli özelliklerinin
yaninda tarihi en çok acilarla dolu kent olarak bilinir.
Tarihçiler, kentin birçok kez yerle bir oldugunu veya yandigini
fakat yeni sehrin küller arasindan yeniden yeserdigini yazarlar.
Likya'nin baskenti olan Kanthos'un adi, Likya yazisi ile
yazilmis kitabelerde ARNNA olarak geçer. Homeros, Sarpedon
yönetimindeki Xanthos'lularin Troya savaslarina katildiklarini
yazar ki bu olay sehrin en eski yazili tarihine isaret eder.
Sehir, M.Ö. 546'da Pers kumandani Harpagos tarafindan kusatilir.
Xanthos'lularin kahramanca karsi koyup direnmelerine ragmen
çaresiz duruma düstüklerinde, kadin ve çocuklarini öldürüp sehri
atese vererek insansiz ve harap bir sehri Harpagos'a birakirlar,
bu toplu intihardan o sirada sehirde bulunmayan 80 aile kurtulur
ki sehirlerini yeni gelen göçmenlerle yeniden kurarlar.
M.Ö. 475-450 arasinda Xanthos, bu kez yangin felaketi ile
karsilasir. Kazilarla da belirlenen bu yangin katindan sonra
sehir büyük bir gelisme göstererek bati dünyasi ile özellikle de
Atina ile sicak iliskiler kurar.
Büyük Iskender'in seferi sirasinda
Xanthos'lular Pers Harpagos'a oldugu gibi direnme göstermisler.
M.Ö. 309'dan itibaren misir hanedani Ptolemaios'larm, ardindan
birçok Likya sehri gibi Suriye Krali III. Antiokhos'un
egemenligini kabul etmek zorunda kalmislardir.
M.Ö. 2. yy'da Likya birligini bassehri olan Xanthos, 42
yilinda bu kez Romali Brutus tarafindan yerle bir edilmis ancak
ardindan Imp. Marcus Antonius'un gayretleriyle yeniden imar
görmüstür. M.S. I. yy.'da Roma egemenligi altindaki Xanthos'ta
Imp. Vespasianus adina tak yaptirilmis, günümüze kalmis Roma
yapilarinin çogu bu dönemde insa edilmistir.
Bizans egemenligi sirasinda psikoposluk merkezi olan
Xanthos, bu dönemde birçok yeni yapiya kavusmustur. Ancak 7.yy'dan
sonra Arap akinlari sehrin terk edilmesine sebep olmus, 1838'de
yeniden kesfedilip talan edilmesine kadar yani basindaki
Kinik'ta ufak bir köy olarak yasamini sürdürmüstür. Sehirdeki
kazi çalismalari, 1950 yilindan beri Fransiz arkeologlar
tarafindan yürütülmektedir. Xanthos'un her iki akropolü de
degisik örgü sistemlerinin görüldügü sur duvarlari ile çevrili
olup Likya akropolünü dogudan çevreleyen poligonal teknikteki
sur M.Ö. 4. yy.'a aittir. Güney yönündeki sur ile Esen çayi
tarafindaki surlarin bir kismi, Hellenistik devirde yapilmis
düzgün bloklardan olusur. Geri kalan surlar harçli duvarlari ile
Bizans dönemine aittir.
Bizans sur kalintisinin kuzeyindeki sahayi Roma devri
tiyatrosu kaplar. Xanthos'un en ilginç kalintilari, tiyatronun
batisinda yer alir. bunlardan ilki; yüksek dikdörtgen yekpare
kaide üzerindeki ölü ailesi ile yanindaki kadin gövdeli, kus
kanatli yaratiklar olan ve ölülerin ruhlarini gökyüzüne
tasidiklarina inanilan "Harpy" kabartmalarina sahiptir. Bugün
orijinal bloklari, Biritish Museum'da sergilenen Harpy aniti,
M.Ö. 5. yy'a tarihlenmekte; bu anit mezarin yaninda 4. yy.'a ait
diger bir kaideli Likya lahdi yer almaktadir. Tiyatronun
kuzeyindeki kare sekilli alan ise Roma devri agorasidir.
Agoranin kuzey-dogu kösesinde, yekpare dikdörtgen gövdesinde
Likya yazisiyla yazilmis kitabeye sahip anit mezar yükselir.
Harp anitina benzer kabartmali mezar odasinda sahip oldugu
düsünülen anitin gövdesindeki kitabe, günümüze dek bulunmus
Likya dilindeki en uzun kitabe olup, Kherei adli Xanthos'lu
prensin serüvenlerini anlatmaktadir. Roma akropolünde de birçok
kaya mezari ve kaideli mezari yan yana görmek mümkündür.
Bunlardan kaidesi disinda tümü British Museum'a tasinmis olan
M.Ö. 4. yy'a ait Payava lahdi en ülü olanidir. Xanthos'un diger
ünlü aniti ise yine British Museum'da sergilenen Nereidler
anitidir. Günümüz kalintilarina çikan rampanin sag kenarinda
sadece temelleri kalmis olan tapmak planli anit, sütunlari
arasindaki su perileri Nereidlerin heykellerinden dolayi bu adla
anilmakta olup, M.Ö. 4. yy'a aittir.
Xanthos Antik Kenti , yaklaşık olarak Kalkana 15 km ,
Üzümlü ye 14 Km , İslamlara 19 Km uzaklıktadır . Aracınız ile
kolaylıkla ulaşabilirsiniz .
Bölge
ile alakalı kafanıza takılan konular olur ise mesai saatleri
içinde bizi ararsanız sizlere yardımcı olmaya , aydınlatmaya
çalışırız .